Op deze pagina staan de antwoorden op veelgestelde vragen. Het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM) kan in individuele gevallen geen advies geven. Voor vragen over jouw medicijnen en de invloed op het rijgedrag verwijzen we je naar je arts of apotheker. Heb je vragen over deze website? Neem dan contact met ons op via het contactformulier.

1. Mijn medicijn beïnvloedt de rijvaardigheid, maar ik heb toch de auto nodig. Wat moet ik nu doen?

   Als je een medicijn krijgt voorgeschreven waarmee je niet mag rijden en je toch voor je werk of privé de weg op moet, vraag dan je arts of apotheker of er nog andere mogelijkheden zijn.

   Misschien kan je arts een vergelijkbaar medicijn voorschrijven waarmee je wel veilig kunt rijden.

   Soms is een lagere dosering genoeg, en soms kan je het medicijn op een ander moment van de dag nemen, bijvoorbeeld vóór het slapen in plaats van 's ochtends. Het kan zijn dat je arts je dringend adviseert om een bepaalde periode niet te gaan rijden. Volg dan altijd zijn of haar advies op.

2. Is het strafbaar om met rijgevaarlijke medicijnen te rijden?

   Je bent strafbaar als je in het verkeer onder invloed bent van een middel waarvan je weet of redelijkerwijs kunt weten dat het de rijvaardigheid kan beïnvloeden. Kijk bij Wat zegt de wet voor meer informatie.

3. Hoe merk ik dat ik beter niet kan gaan rijden?

   Als je last hebt van slaperigheid of moeite met concentreren, slecht ziet, of je duizelig voelt, kun je beter niet rijden. Soms kan je door je medicijnen sneller geïrriteerd raken of onverschillig worden. Medicijnen kunnen er daarnaast ervoor zorgen dat je minder controle hebt over je arm- en beenspieren. Als je twijfelt, overleg dan met je arts of apotheker. In sommige gevallen is het mogelijk een ander medicijn te gaan gebruiken dat minder invloed heeft op de rijvaardigheid.

4. Wat moet ik doen als ik beroepschauffeur ben?

   Als beroepschauffeur zoals buschauffeur of vrachtwagenchauffeur, zit je langer op de weg. Ook ben je soms verantwoordelijk voor passagiers en loop je extra risico's doordat je grotere voertuigen bestuurt. Daarom stelt het CBR zwaardere eisen aan je lichamelijke en geestelijke geschiktheid voor het rijden in een bus of vrachtwagen. Deze eisen staan in de Regeling eisen geschiktheid 2000 van het CBR. Je mag dus in een bus of vrachtwagen rijden wanneer je voldoet aan deze strenge lichamelijke en geestelijke eisen én je medicijnen geen negatieve invloed hebben op je rijvaardigheid. Meer informatie staat onder Wat zegt de wet op deze website.

5. Wat is het effect van alcohol of drugs op mijn medicijn?

   Als je naast een rijgevaarlijk medicijn ook alcohol of drugs gebruikt, wordt het risico op een verkeersongeval groter. Alcohol en drugs  kunnen de effecten van jouw medicijn op het rijden namelijk versterken. 

6. Helpt koffie?

   Koffie heeft geen invloed op de versuffende werking van medicijnen (en alcohol).

7. Bij welke dosering mag ik niet meer rijden?

   Het is niet mogelijk om voor rijgevaarlijke medicijnen in het algemeen een grens aan te geven tot wanneer je nog kunt rijden, zoals bij alcohol. Dat verschilt per medicijn. Daarom is er voor ieder rijgevaarlijk medicijn een apart advies. Als je last hebt van slaperigheid of moeite met concentreren, slecht ziet, moeite hebt om binnen de rijbaan te blijven rijden, gaat slingeren, de afgelegde weg niet meer kunt herinneren of last hebt van duizeligheid, kun je beter niet gaan rijden. Raadpleeg bij twijfel altijd je arts of apotheker.

8. Ik gebruik maar af en toe een tabletje, gelden de regels ook voor mij?

   Ja, de wettelijke regels gelden al vanaf gebruik van 1 tablet. De regels voor continue gebruik kunnen wel anders zijn dan als je medicijnen af en toe gebruikt . In dat geval staat het duidelijk aangegeven in de adviezen onder 'Mag ik rijden met mijn medicijn?'.

9. Gaat het alleen om slaap- en kalmeringsmiddelen?

   Naast slaap- en kalmeringsmiddelen zijn er andere medicijnen die de rijvaardigheid beïnvloeden. Denk aan bijvoorbeeld antidepressiva, maar ook aan oogdruppels die (tijdelijk) je gezichtsvermogen kunnen beïnvloeden. Of medicijnen die gebruikt worden tegen hoge bloeddruk die vooral de eerste paar weken duizeligheid kunnen geven. Onder 'Mag ik rijden met mijn medicijn?' kan je controleren of jouw medicijn de rijvaardigheid beïnvloedt.

10. Gaat het alleen om auto-, motor-, of brommerrijden?

    Nee, het gaat ook om fietsen en het besturen van andere voertuigen. De regels gelden alleen voor de openbare weg. 

11. Wat moet ik doen als ik mijn medicijn niet kan vinden op deze website?

    Staat jouw medicijn niet op deze website? Lees dan de bijsluiter of vraag het je arts of apotheker.

    Het medicijn is dan nog niet door de apothekersorganisatie KNMP beoordeeld op invloed op de rijvaardigheid. Of het medicijn valt in categorie 0: geen invloed op de rijvaardigheid. Bij twijfel vraag het je apotheker.

12. Wat moet ik doen als het advies luidt 'Eerste week niet rijden' en ik het medicijn al jaren gebruik?

    De wettelijke adviezen over rijvaardigheid gelden vanaf het moment waarop iemand het medicijn voor het eerst gaat gebruiken. 'Eerste week niet rijden' betekent dus: eerste week na starten met dit medicijn niet rijden. Gebruik je dit medicijn al jaren, dan mag je rijden, mits je geen last hebt van bijwerkingen die de rijvaardigheid beïnvloeden. Stop je tussentijds (even) met je medicijn, dan geldt het beginnen weer als een nieuwe start. Je lichaam moet weer wennen aan het medicijn en het advies, bijvoorbeeld 'de eerste week niet rijden' gaat opnieuw in. Bij twijfel kan je altijd je arts of apotheker vragen om advies.

13. Ik stop zo nu een dan een paar dagen met mijn medicijn. Maakt dat uit voor de rijvaardigheid?

    Wanneer je tussendoor stopt en na een paar dagen weer doorgaat met slikken, geldt de dag waarop je weer doorgaat als een nieuwe start. Het advies onder 'Mag ik rijden met mijn medicijn?' is dan weer opnieuw van kracht.

14. Mijn arts heeft de dosering van mijn medicijn verhoogd. Maakt dat uit voor de rijvaardigheid?

    Ja, als de dosering (sterkte) van je medicijn is verhoogd, telt dit als een nieuwe start. En geldt het advies onder 'Mag ik rijden met mijn medicijn?' opnieuw. Het advies voor rijvaardigheid kan ook strenger worden door een hogere dosis. Soms verandert het van 'wel rijden' naar 'niet rijden'. Bij een verlaging van de dosering kan de ziekte waarvoor het medicijn is bedoeld soms de rijvaardigheid weer gaan beïnvloeden. Twijfel je hierover, vraag dan je arts of apotheker om advies.

15. Ik slik drie medicijnen met een lichte invloed op de rijvaardigheid. Moet ik de effecten bij elkaar optellen?

    Drie medicijnen met lichte invloed op de rijvaardigheid hebben een grotere invloed op de rijvaardigheid dan één medicijn. Wees dan extra voorzichtig.

16. Kunnen medicijnen de rijvaardigheid ook verbeteren?

    Soms kan je rijvaardigheid juist verbeteren door het gebruik van medicijnen. Denk bijvoorbeeld aan patiënten met epilepsie, depressie of ADHD. Meer informatie hierover kun je krijgen bij je arts of apotheker of vind je op de website van het CBR (Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen).

17. Ik heb epilepsie en gebruik daar medicijnen voor. Mag ik rijden?

    De aandoening epilepsie zal eerder een belemmering vormen om te rijden dan de medicijnen tegen epilepsie. Om na te gaan of het verantwoord is dat je rijdt, moet de behandelend neuroloog je keuren. Hij stelt een keuringsrapport op dat voldoet aan bepaalde keuringseisen. Het CBR bepaalt vervolgens op grond van dit keuringsrapport of je rijgeschikt bent. Het is gebruikelijk dat je één jaar aanvalsvrij bent voor je weer mag rijden en een keuring plaatsvindt. Je hebt dan ten minste één jaar anti-epileptische medicijnen gebruikt. En dan zijn alle anti-epileptische middelen rijveilig. Als de anti-epileptische medicatie wijzigt, moet je opnieuw met de behandelend neuroloog overleggen of je mag autorijden. Meer informatie vind je op CBR.nl in de Regeling Eisen Geschiktheid 2000 en op www.epilepsie.nl.

18. Ik heb ADHD en gebruik daar medicijnen voor. Mag ik rijden?

    De aandoening ADHD zal eerder een belemmering vormen om te rijden dan de medicijnen tegen ADHD. Om na te gaan of het verantwoord is dat je auto rijdt, moet je gekeurd worden door een specialist met kennis en ervaring op het gebied van ADHD bij volwassenen. Deze stelt een keuringsrapport op dat voldoet aan keuringseisen van het CBR. Het CBR bepaalt vervolgens op grond van dit keuringsrapport of je rijgeschikt bent en dus een rijbewijs krijgt.

    Als je op grond van je aandoening mag rijden en je geen rijgevaarlijke bijwerkingen ervaart van je medicijnen tegen ADHD, mag je met deze medicijnen rijden. Meer informatie vind je op www.cbr.nl in de Regeling Eisen Geschiktheid 2000.

19. Gelden voor antidepressiva speciale regels?

    Antidepressiva zijn vaak rijgevaarlijke medicijnen waar je niet, of enige tijd niet mee mag rijden. Dit verschilt per medicijn. Voor categorie III antidepresiva geldt dat het CBR weer een rijbewijs kan verlenen na het gebruik van het middel gedurende 3 maanden, zonder onderbreking of wijziging in de dosering. Kijk bij 'Mag ik rijden met mijn medicijn?' wat het advies is voor het antidepressivum, dat je zelf slikt.

    Ook de aandoening kan een reden zijn om niet te mogen rijden. Kijk voor meer informatie op de CBR.nl

20. Ik mag volgens de wet met mijn medicijnen of ziekte niet rijden, maar wil dit wel. Wat kan ik doen?

    Mag je door je medicijnen of aandoening volgens de wettelijke regels niet rijden? En ben je het daar niet mee eens? Bespreek dan met je arts of er een alternatief is. Bijvoorbeeld een ander medicijn of een behandeling zonder medicijnen. 

21. Ik slik rijgevaarlijke medicijnen, maar wil mijn rijbewijs halen. Wat moet ik nu doen?

    Er gelden geen andere eisen voor examenkandidaten. Als je rijgevaarlijke medicijnen slikt, moet je een Gezondheidsverklaring invullen. Meer informatie hierover kun je krijgen bij je arts of apotheker of op CBR.nl.

22. Hoe zit het met rijden in het buitenland?

    In Europa zijn er minimale eisen aan de rijgeschiktheid gesteld. Ieder land mag strengere eisen stellen. Er kunnen dus verschillen zijn.

23. Waar kan ik opzoeken of ik met mijn aandoening mag rijden?

    Informatie over het rijden met aandoeningen vind je bij het CBR en in de Regeling Eisen Geschiktheid 2000.

24. Hoe word ik gecontroleerd op medicijnen in het verkeer?

    Bij een ongeval of bij afwijkend rijgedrag kan de politie vragen om een bloedtest af te nemen.

25. Mag ik rijden met morfine, dexamfetamine of medicinale cannabis?

    Aangezien morfine, dexamfetamine en medicinale cannabis ook als drugs kunnen worden gebruikt, heeft de overheid er in 2017 wettelijke grenswaarden voor vastgesteld bij verkeersdeelname. Dit betekent dat er een wettelijk maximum geldt voor hoeveel iemand hiervan mag gebruiken als zij of hij bijvoorbeeld met de auto, scooter of fiets deelneemt aan het verkeer. De wet maakt geen uitzondering voor mensen die deze medicijnen volgens voorschrift op recept gebruiken. Dit zou betekenen dat je ook strafbaar bent wanneer je de grenswaarden overschrijdt. Dat is natuurlijk een onwenselijke situatie.

    Rijksoverheid.nl/medicijneninhetverkeer beschrijft nu op welke manier de politie op deze middelen controleert in het verkeer. Zodat patiënten die deze medicijnen op recept gebruiken, weten wat ze kunnen verwachten in het uitzonderlijke geval dat de politie hen hierop test. In de praktijk wordt hier zo mee omgegaan:

    De politie kan verkeersdeelnemers controleren op drugs- of medicijngebruik. Bijvoorbeeld tijdens een verkeerscontrole, bij aanwijzingen van onveilig rijgedrag, of bij uiterlijke kenmerken die wijzen op drugsgebruik. Bij zo’n controle neemt de politie een speeksel- of psychomotorische test af. De speekseltest op drugs kan een positief testresultaat geven op morfine, dexamfetamine en medicinale cannabis, ook als je ze op recept gebruikt. Bij een psychomotorische test kijkt de politie naar de oog- en spraakfunctie en het gedrag om te bepalen of de bestuurder onder invloed is. Bij het vermoeden dat de bestuurder onder invloed is van een stof, moet deze mee naar het bureau voor een bloedtest die een arts afneemt. Als je medicijnen gebruikt, kun je dit zeggen. De agent zet dit in het proces-verbaal, maar gaat wel verder met de controle.

    Het Openbaar Ministerie (OM) beslist uiteindelijk of je vervolgd wordt. Dat doet zij bijvoorbeeld wanneer je geen medische verklaring kan insturen, zoals een doktersrecept of actueel medicatieoverzicht. Of als je de medicatie op recept hebt gecombineerd met alcohol of met andere drugs. Maar ook wanneer je bent gaan rijden na inname van een hogere dosering dan voorgeschreven. In deze gevallen ben je namelijk altijd strafbaar vanwege het risico voor de verkeersveiligheid.

26. Ik gebruik dexamfetamine op recept en rijd scooter. Kan de politie me daarom meenemen naar het bureau?

    Ja, dat klopt. Een nieuwe speekseltest kan het gebruik van dexamfetamine - maar ook van morfine en medicinale cannabis - in het verkeer aantonen. De kans dat dit gebeurt is echter heel klein. Toch goed om te weten hoe de politie dan te werk gaat. Je wordt dan meegenomen naar het bureau voor een bloedtest waarbij de politie een proces-verbaal opmaakt. Geef daarbij aan dat je dexamfetamine (morfine of medicinale cannabis) op recept gebruikt en volgens voorschrift. Hiervoor kan je later een medische verklaring insturen, zoals een doktersrecept of actueel medicatieoverzicht. Als bestuurder mag je absoluut geen alcohol drinken of andere drugs gebruiken naast het gebruik van dexamfetamine (morfine of medicinale cannabis). In dat geval ben je namelijk altijd strafbaar.

    Op Rijksoverheid.nl/medicijneninhetverkeer staat nu beschreven op welke manier de politie op deze middelen controleert in het verkeer.